Ecinniler

“Ecinniler” toplumsal ve kültürel değişimin zirveye çıktığı bir dönemde Rusya’da geçer. Oyun konusunun merkezinde “Rusya’yı daha iyi bir yer yapmak” arzusunda olan bir grup gencin (3-4 kişilik gizli bir örgüt) kendi içlerinden birini, ihanet ettiği suçlamasıyla öldürmeleri yer alır. Yazar bu cinayet eylemi çerçevesinde Rusya’da o dönemde “konuşulan” her türlü siyasi akımı roman içindeki her bir bireyin kişilik çözümlemelerinde derine inerek ortaya koyar. Dostoyevski’ye göre insanlar ve onların oluşturdukları Rusya cinlenmiştir. Dostoyevski bu cinlenme durumunu İncil’den alınmış ve romanın içinde de geçen bir ayetle ilişki kurarak açıklar. Çözümü de yine aynı ayetin sonunda açıklanan Hz. İsa’nın dizinin dibinde oturma ve Hz. İsa’nın şifacı vasfı aracılığıyla kurtulma olarak gösterir.

Albert Camus, Dostoyevski’nin bu çok etkilendiği romanını oyunlaştırmış, romandaki olay örgüsünden çok bireyin bu olay içindeki durumunu ortaya çıkarmıştır. Oyun metninde, tam bir kırılma döneminde olan Rusya’nın bu kırılma boyunca kutuplaşmış olan boyun eğme-isyan etme, ahlak-günah, devrim-terör, anarşi-özgürlük, tanrı-tanrı tanımazlık gibi birçok kavram, her biri roman ve oyun içinde mükemmel kurulmuş, neredeyse gerçekmiş gibi olan karakterlerin birbirleriyle olan karşılıklı gerilimleri üzerinden incelenmiştir.

Tiyatromuzun Dostoyevski’nin romanından ve Albert Camus’un oyun metninden uyarladığı sahne metni, 1850 Rusya’sı ve ülkemiz arasında bir benzerlik hatta aynılık kurmaktadır. Oyunumuzla seyircinin sahnedeki olayı bundan 100 yıl önce Rusya’da geçmiş basit bir cinayet gibi değil de sanki o anda geçiyormuş hissiyle izlemesini hedefliyoruz. Seyircinin kendi içinde taşıdığı ancak yüksek sesle dile getiremediği yukarıda bahsedilen kutuplaşmalara benzer çelişkilerini itiraf ederek, bütün bu gerilimleri kendi içinde yaşayıp sanki bu gerilimler hiç yokmuş gibi günlük hayatın “saçmalığı” içinde savrulmasından, oyunu izlediği bir an içinde kurtulması hedeflenmektedir.